ΟΜΟΙΟΠΑΘΗΤΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ

 

ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ

 

 Ο ανθρώπινος οργανισμός διαθέτει ένα πολύπλοκο και αξιοθαύμαστο αμυντικό σύστημα που τον  προστατεύει από κάθε « εισβολέα» που απειλεί την ύπαρξη του. Τα διάφορα συμπτώματα δεν είναι τίποτα άλλο από μια προσπάθεια αντιμετώπισης της συγκεκριμένης απειλής. Όταν αυτό το σύστημα αδυνατίσει , απορυθμιστεί ή καταρρεύσει θα προκληθούν σοβαρές ασθένειες για τις οποίες ο οργανισμός δεν διαθέτει πλέον άμυνα. Το ίδιο συμβαίνει και στη ψυχολογική σφαίρα . Τα  αμυντικό ψυχολογικό σύστημα προστατεύει την ύπαρξη και τη βοηθάει να ξεπερνάει τα όποια προβλήματα  προκάλεσαν τη ψυχολογική διαταραχή και να ξαναβρίσκει την ισορροπία του. Αν αυτή η δυνατότητα χαθεί προκαλούνται ασθένειες από την ψυχική σφαίρα με πιο  συχνή την κατάθλιψη. Είναι κι αυτή ένα από τα τιμήματα που πληρώνει ο καθημερινός άνθρωπος στον τρόπο ζωής που επιβάλλει ο δυτικός πολιτισμός μας.

 

 Η κατάθλιψη εκδηλώνεται με διάφορα συμπτώματα από την ψυχική σφαίρα, άλλοτε άλλης βαρύτητας και κατά ανσυνέπεια πρόγνωσης. Γενικά θα λέγαμε ότι το άτομο που πάσχει από κατάθλιψη είναι αποσυνδεδεμένο από την κοινωνικότητα. Ειδικότερα κλείνεται στον εαυτό του , επιζητεί τη μοναξιά , κατακλύζεται από απαισιοδοξία, δεν βλέπει πουθενά φως, δεν αντλεί χαρά από καταστάσεις  που άλλοτε τον χαροποιούσαν. Σε σοβαρότερες περιπτώσεις δεν βρίσκει κανένα νόημα για τη ζωή και καταλήγει στο «λογικό συμπέρασμα» να τελειώνουμε μ’ αυτή τη ζωή.

 

Στα παραπάνω ψυχικά συμπτώματα συνυπάρχει και μια ποικιλία σωματικών συμπτωμάτων όπως αίσθηση βάρους στο στήθος, αίσθηση ότι « κάτι κάθεται στο λαιμό « κάτι σαν κόμπος» πολλαπλοί αναστεναγμοί, ενοχλήματα από το πεπτικό σύστημα , βασανιστική αϋπνία. Μερικές φορές υπάρχει ανορεξία, αποστροφή σε κάποιες τροφές ειδικά στα φρούτα.

 

 Διακρίνονται διάφορες μορφές και τύποι  κατάθλιψης από τις πιο απλές μέχρι τις βαρύτερες που δημιουργούν σοβαρά προβλήματα στην ποιότητα ζωής του ασθενούς. Γενικά η κατάθλιψη διακρίνεται στην εξωγενή και την ενδογενή

 

ΕΞΩΓΕΝΗΣ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ

 

Πρόκειται για την κατάθλιψη  προκαλούμενη  από εξωγενείς  παράγοντες, συνήθως γεγονότα που προκαλούν δυσάρεστες ψυχολογικές καταστάσεις και το αμυντικό σύστημα δεν έχει τη δύναμη να δώσει την ανάλογη απάντηση  ώστε το άτομο να αντιμετωπίσει τα γεγονότα με τις όσο το δυνατόν λιγότερες απώλειες.

Ανάλογα με το είδος του εξωτερικού ερεθίσματος καταγράφονται διάφορα είδη κατάθλιψης

 

α) Κατάθλιψη από ερωτική απογοήτευση.

Είναι συχνή αυτού το τύπου η κατάθλιψη ιδιαίτερα σε νέα άτομα.

 

β) Κατάθλιψη από απώλεια αγαπημένου προσώπου.

Ο θάνατος πάντα δημιουργεί άλλοτε άλλης βαρύτητας συμπτώματα κατάθλιψης

 

γ) Επιλόχειος κατάθλιψη.

Η περίοδος της λοχείας αποτελεί μια σοβαρή δοκιμασία για τη γυναίκα δεδομένου ότι αλλάζει ριζικά η ζωή της με τις πολλές φροντίδες και ευθύνες που απαιτεί ένα νεογέννητο παιδί. Ιδιαίτερα αν η γυναίκα δεν είναι προετοιμασμένη και περισσότερο αν η εγκυμοσύνη της δεν ήταν επιθυμητή  υπάρχουν πολλές πιθανότητες να αναπτύξει επιλόχειο κατάθλιψη

 

δ) Κατάθλιψη κλιμακτηρίου.

 Οι ορμονολογικές αλλαγές στη φάση της κλιμακτηρίου αλλά περισσότερο η ερμηνεία που δίνει η γυναίκα στη φυσιολογική κατά άλλα φάση της ζωής προδιαθέτει σε κατάθλιψη. Σε κάποιες γυναίκες  η κλιμακτήριος σημαίνει απώλεια της θηλυκότητας . Αυτές οι γυναίκες με τέτοιες απαξιωτικές για τον εαυτό τους σκέψεις είναι υποψήφια θύματα κατάθλιψη κλιμακτηρίου.

 

ε) Κατάθλιψη από οικονομική καταστροφή.

Τα τελευταία τέσσερα χρόνια ο κυριότερος λόγος που οδηγεί στην κατάθλιψη το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού είναι συνέπειες της οικονομικής κρίσης.  Σ’ αυτού του είδους τη κατάθλιψη υπάρχει μια ειδοποιός διαφορά από καταθλίψεις άλλων  αιτίων . Εδώ λείπει παντελώς η ελπίδα. Και πως μπορεί να ελπίσει ένας άνθρωπος 50  ετών όταν έχει χάσει τη δουλειά του, αδυνατεί να πληρώσει δάνεια του , κατάσχουν το σπίτι του και μένει άστεγος ; Μόνο απελπισία υπάρχει. Εδώ δεν ισχύει ότι ισχύει σε άλλες περιπτώσεις ότι δηλαδή η ζωή παρά τις δυσκολίες  συνεχίζεται . Στον άστεγο, τον απολυμένο, τον άνεργο δεν υπάρχει απλά ζωή. Η κατάθλιψη είναι ο μόνιμός σύντροφος και αυτή αποδιοργανώνει και εξαφανίζει κάθε ίχνος θέλησης για αγώνα και διεκδίκηση των στοιχειωδών ανθρώπινων αναγκών. Σε ακραίες διαταραχές το άτομο οδηγείται στη αυτοχειρία γιατί πλέον δεν μπορεί ν’ αντέξει αυτή τη ζωή. Ο θάνατος είναι γι αυτόν λύτρωση . Ήδη οι αυτοκτονίες στη χώρα μας ξεπέρασαν  τις 4.οοο και μέσα σ’ αυτό το πένθιμο περιβάλλον ευδοκιμεί το κυβερνητικό θράσος που μιλάει για σωτηρία της χώρας , εξυγίανση κτλ

 Υπάρχει όμως και ένα άλλο είδος κατάθλιψης που αγκαλιάζει το σύνολο σχεδόν του πληθυσμού εκτός από εκείνους που μέσα στο θολό οικονομικό τοπίο βρίσκουν  την ευκαιρία να πλουτίσουν. Στη κατάθλιψη αυτή  θα δίναμε το όνομα  « σύνδρομο του καναπέ και του τηλεκοντρόλ « . Εδώ ο καθημερινός άνθρωπος εκθέτει τον εαυτό του στα καταθλιπτικογόνα ερεθίσματα των τηλεοπτικών αναμετρήσεων , των αδιέξοδων συζητήσεων και  αναλύσεων των υποτιθέμενων  ειδικών στα οικονομικά . Κάθεται λοιπόν με την ελπίδα μήπως ακούσει κάτι αισιόδοξο αλλά απογοητεύεται αμέσως.  Αντί για ευχάριστες ειδήσεις , όπως είναι η προσδοκία του ,  εισπράττει κάθε μέρα και μια καινούργια  ήττα, γιατί εκείνο που ακούει είναι νέα μέτρα εις βάρος του. Στη συνέχεια αγανακτεί ,δεν μπορεί όμως να εκτονώσει τη δυσαρέσκεια του και την εσωστρέφει. Διαπιστώνει δηλαδή ότι ο αντίπαλος είναι  πανίσχυρος και αυτός ένας αδύναμος. Έτσι υποτάσσεται στο αναπόφευκτο, όπως πιστεύει .  Κατακλύζεται από θλίψη τα βλέπει όλα μαύρα ,ενοχοποιεί τον εαυτό του, σαν μια προσπάθεια λύτρωσης , απομονώνεται,  χάνει κάθε δύναμη αντίστασης  και το χειρότερο απαξιώνει κάθε άλλη φωνή που προτείνει συλλογική αγωνιστική διεκδίκηση γιατί πιστεύει ότι τίποτα δεν μπορεί να αλλάξει .

 

στ) Κατάθλιψη μετά από διαζύγιο.

Το διαζύγιο αυτό καθ’ εαυτό περικλείει την αίσθηση της αποτυχίας.  Παντρεύεται κάποιος για να συνδέσει την ζωή του με τη ζωή του ή της συντρόφου. Ο χωρισμός βεβαιώνει την αδυναμία κοινής πορείας και επομένως  ματαίωση του αρχικού σκοπού του γάμου. Η βίωση αυτή της αποτυχίας θα προκαλέσει αναπόφευκτα συμπτώματα κατάθλιψης ακόμα και σ’ αυτόν που πήρε την πρωτοβουλία χωρισμού.

 

Τέλος περιγράφονται και άλλα είδη κατάθλιψης όπως κατάθλιψη των εορτών, κατάθλιψη των διακοπών, κατάθλιψη της συνταξιοδότησης κτλ.

 

 

ΕΝΔΟΓΕΝΗΣ ΚΑΤΆΘΛΙΨΗ

 

 Πρόκειται για τάση προς την κατάθλιψη προκαλούμενη από βιολογικούς κυρίως παράγοντες ανεξάρτητα από δυσμενείς , τουλάχιστον εμφανείς ,περιβαλλοντικές  επιδράσεις.  Στην κατηγορία αυτή υπάγονται κυρίως βαριές  περιπτώσεις κατάθλιψης και κατά συνέπεια η θεραπεία να είναι δύσκολη.

 

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ

 

 Η συμβατική Ιατρική αντιμετωπίζει την κατάθλιψη με τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα. Αυτά λειτουργούν σε βιοχημικό-βιολογικό  επίπεδο αναστέλλοντας την έκκριση ορμονών που είναι υπεύθυνες για τα συμπτώματα της κατάθλιψης ή ενισχύοντας την έκκριση ουσιών που δημιουργούν ευχάριστα συναισθήματα. Τα μειονεκτήματα της θεραπείας αυτής είναι οι παρενέργειες των φαρμακευτικών ουσιών και η ανάγκη της καθημερινής χρήσης για μεγάλα χρονικά διαστήματα.

 

 Άλλη μορφή θεραπείας είναι  η ψυχοθεραπεία. Είναι και αυτή θεραπεία μακράς διάρκειας με συχνές συνεντεύξεις από ειδικούς ψυχολόγους.

 

 Μια άλλη άτυπη αλλά ουσιαστική θεραπεία είναι η ψυχολογική υποστήριξη του πάσχοντος  από  συγγενικά , φιλικά πρόσωπα ή από γιατρό οποιασδήποτε ειδικότητας. Ειδικά στη επιλόχειο κατάθλιψη η συμπαράσταση του άμεσου οικογενειακού περιβάλλοντος είναι καθοριστικής σημασίας.

 

 

 Η Ομοιοπαθητική ιατρική προσεγγίζει το ζήτημα της κατάθλιψης ολιστικά. Αυτό σημαίνει ότι βλέπει τον οργανισμό σαν ένα σύνολο οργάνων και λειτουργιών που βρίσκονται σε στενή σχέση αλληλεξάρτησης και αλληλοεπηρεασμού. Η θεραπευτική της παρέμβαση στοχεύει στην αναδιοργάνωση του αποδιοργανωμένου από πολλαπλά κτυπήματα οργανισμού. Προσπαθεί τελικά να επαναφέρει τον οργανισμό στην αρχική του καλή λειτουργία και ακριβώς αυτό αποτελεί την αιτιολογική θεραπεία, γιατί ένα αμυντικό σύστημα που δουλεύει αποτελεσματικά δεν προσβάλλεται και από τον πιο δυνατό νοσογόνο παράγοντα ενδογενή ή εξωγενή

 Η Ομοιοπαθητική θεραπεία για να είναι αποτελεσματική προϋποθέτει μια σε βάθος μελέτη της ιδιοσυγκρασίας του ασθενούς αφ ενός και αφ’ ετέρου διερεύνηση των αιτιών που οδήγησαν στην ασθένεια. Με βάση αυτές τις πληροφορίες συνταγογραφείται  το ομοιοπαθητικό φάρμακο, εκείνο που ταιριάζει στον ασθενή, στα συμπτώματα και τις συνθήκες κάτω από τις οποίες εμφανίστηκε η αρρώστια.  Όταν ο γιατρός καταφέρει να βρει  το απόλυτα ειδικό φάρμακο τα αποτελέσματα είναι θεαματικά. Προκειμένου για την κατάθλιψη ο ασθενής ξαναβρίσκει την πρότερη ισορροπία του, αφήνει την εσωστρέφεια και αρχίζει να κοινωνικοποιείται.. Απαλλάσσεται από την απαισιοδοξία και τις μαύρες σκέψεις, δραστηριοποιείται . Και όσο αρχίζει  να ελπίζει ξαναβρίσκει τη δύναμη , μέσα από τις πιο αντίξοες συνθήκες , να παλέψει για τη ζωή.